Vanitas

Vanitas is een thema in de kunst. Het woord vanitas is Latijn en betekent ijdelheid en leegheid. Met bijvoorbeeld schedels, gedoofde kaarsen, verwelkte bloemen, zeepbellen, vergane boeken, muziekinstrumenten, klokken of omgevallen glazen wordt de ijdelheid, tijdelijkheid en zinloosheid van het aardse gevisualiseerd. Vanitas vanitatum, omnia vanitas is een bekende, aan het Bijbelboek Prediker ontleende zegswijze: 'IJdelheid der ijdelheden, alles is ijdelheid' (Prediker 1:2). Andere bijbelvertalingen naast "ijdelheid" door de statenvertaling voor Vanitas zijn "leegte", "lucht, "vluchtigheid", "ijler dan ijl". Echter tegenwoordig leest men voor ijdelheid een zelfingenomenheid, voor lucht denkt men aan zuurstof en stikstof van de atmosfeer, voor vluchtigheid een vloeistof die vervluchtigt en voor ijl denk men aan een lage druk van de lucht boven in de bergen. Maar vanitas is dat alles niet: tegenwoordig zou de betekenis het dichtste bij "gebakken lucht" komen; dat is echt "niks" zonder dat het verwijst naar "niet-iets".

Wikipedia